Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από 2021

Η υπερβολική τυπολατρία ως περιορισμός του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη

Εικόνα
Tου Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου Η τυπολατρία ίσως και να είναι σύμφυτη με τη νομική επιστήμη και τη δικαστική πρακτική, τη δικονομία ειδικότερα, εφόσον οι κανόνες δικαίου αποτελούν τύπο που πρέπει να τηρηθεί και εφαρμοστεί σε πραγματικές καταστάσεις.  Η υπερβολική τυπολατρία ωστόσο που χαρακτηρίζει πολλά δικονομικά συστήματα ενίοτε μπορεί να στερήσει στους πολίτες το δικαίωμα τους να προσφύγουν στο θεσμό της δικαιοσύνης για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Αυστηροί δικονομικοί κανόνες που αφορούν συνηθέστερα σε προθεσμίες, χρόνο παραγραφής αξιώσεων, τρόπο κατάθεσης και ελλείψεις ή λάθη δικογράφων κ.ο.κ. αναιρούν στην ουσία το δικαίωμα προσφυγής στο δικαστήριο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει εκδώσει πληθώρα αποφάσεων με τις οποίες καταδίκασε τις έννομες τάξεις αρκετών κρατών για υπερβολική τυπολατρία επί συγκεκριμένων περιπτώσεων. Αν και δικηγόρος δεν επιτρεπόταν να ασκήσει αναίρεση για τον εαυτό του Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση Maširević κατά Σερβίας

Πανδημία covid-19 και υποχώρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Η πρωτόγνωρη κατάσταση που δημιούργησε η πανδημία σε παγκόσμια κλίμακα τους τελευταίους 16 μήνες, απελευθέρωσε και αποκάλυψε αρνητικά, επιθετικά και βίαια συναισθήματα με θύμα τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Στο θέμα των διακρίσεων, καλλιεργήθηκε το έδαφος για διχόνοιες , κατηγοριοποιήσεις και ρητορική μίσους με διαχωρισμούς, αντιθέσεις και λεκτικές συγκρούσεις μεταξύ αρνητών και μη, εμβολιασμένων και μη κ.ο.κ. Με ευθύνη και των εθνικών κυβερνήσεων σε πολλές περιπτώσεις κρατών, ήδη εξελίσσεται ένας νεοπαγής στιγματισμός όσων δεν επιθυμούν τον εμβολιασμό, με παράλληλο, μη συνταγματικά ανεκτό, περιορισμό των ατομικών ελευθεριών τους. Επίσης μειονότητες, όπως οι μετανάστες και οι Ρομά, στιγματίστηκαν και κατακρίθηκαν ως δήθεν μεταδότες του ιού λόγω μη τήρησης κανόνων υγιεινής. Τα συμπεράσματα αυτά διαπιστώνονται και από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος προτρέπει τις χώρες της ΕΕ να εντείνουν τις προσπάθειές τους γ

Η κατάχρηση επιρροής πιστωτικών ιδρυμάτων κατά δανειοληπτών και το ηθικό ζήτημα εκμετάλλευσης της ψυχολογικής τους κατάστασης κατά τη σύναψη δανειακών συμβάσεων

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Κατά το στάδιο πριν τη σύναψη μιας δανειακής σύμβασης μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και του υποψήφιου δανειολήπτη, η ανισότητα διαπραγματευτικής ισχύος των προτιθεμενων συμβαλλομένων  φτάνει στην κορύφωση της προκειμένου να ολοκληρωθεί η συμφωνία. Η πίεση να συμφωνηθούν οι επιμέρους ρήτρες που συνηθέστατα απεικονίζουν την ανισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων μεταξύ των δύο πλευρών και που αρκετές από αυτές είναι καταχρηστικές, παρά το γεγονός ότι έχουν προηγουμένως νομολογιακά κριθεί ή και νομοθετηθεί ως τέτοιες, δεν είναι μια ουδέτερη πίεση, αλλά η πίεση του δυνατού και οικονομικά ισχυρού απέναντι στον οικονομικά αδύνατο και ψυχικά ευάλωτο. Μία από τις δικλείδες αποφυγής της κατάχρησης της θέσης ισχύος του πιστωτικού ιδρύματος είναι η απαίτηση καλής πίστης, κατά την εκτίμηση της οποίας, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στη διαπραγματευτική δύναμη εκατέρου των συμβαλλομένων, στο αν ο καταναλωτής παρακινήθηκε κατά οποιοδήποτε τρόπο να αποδεχθεί

Τεχνητή νοημοσύνη στα δικαστικά συστήματα: Μια αναπόφευκτη επανάσταση έρχεται

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου Η ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης και η αυξανόμενη χρήση μορφών ηλεκτρονικής δικαιοσύνης από τα νομικά συστήματα των κρατών δεν είναι μόνο μια πραγματικότητα αλλά και μια αναγκαιότητα που προέκυψε από τις άνευ προηγουμένου συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την πανδημία covid-19. Ένας πιο προηγμένος τομέας της ψηφιοποίησης της δικαιοσύνης είναι η τεχνητή νοημοσύνη στα δικαστικά συστήματα, η οποία, όπως προβλέπουν οι ειδικοί επί του θέματος, είναι το σίγουρο μέλλον στον τρόπο λειτουργίας των δικαστικών συστημάτων. Σε αυτό το θέμα, το Συμβούλιο της ΕΕ (Access to justice – seizing the opportunities of digitalisation -2020/C 342 I/01) σημειώνει ότι η ανάπτυξη συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της δικαιοσύνης έχει ήδη ερευνηθεί και αναπτυχθεί στην ΕΕ και ότι η πρακτική εφαρμογή τέτοιων συστημάτων επίκειται ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη. Το Συμβούλιο σημειώνει επίσης ότι ένα επαρκές επίπεδο ψηφιοποίησης αποτελεί προϋπόθεση για τη χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημ

Η αναστολή διατάγματος έξωσης ως ειδικότερο ένδικο βοήθημα αναστολής δικαστικής απόφασης στο Κυπριακό Δίκαιο

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Το δικαίωμα αναστολής δικαστικής απόφασης είναι κατοχυρωμένο νομοθετικά στο δικονομικό δίκαιο της Κύπρου. Σύμφωνα με τη Διαταγή 35 θ.18 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, το Δικαστήριο, του οποίου η απόφαση εφεσιβάλλεται, ή το Εφετείο, ή ένας Δικαστής ενός εκ των δύο αυτών δικαστηρίων, μπορεί να διατάξει την αναστολή της εκτέλεσης ή των διαδικασιών που προκύπτουν από την εκδοθείσα απόφαση. Σύμφωνα με τη νομολογία [1] , το αποφασιστικό κριτήριο για να δίδεται ή όχι αναστολή είναι η εξισορρόπηση δύο παραγόντων, ήτοι της φυσιολογικής προσδοκίας του ενάγοντα να απολαύσει άμεσα τους καρπούς της νίκης του και της ανάγκης η ενδεχόμενη επιτυχία της έφεσης ή διαδικασίας παραμερισμού να μην χάσει τη σημασία της, μένοντας χωρίς κανένα αντίκρισμα. Η καταχώρηση έφεσης, ή κατ’ αναλογία, η καταχώρηση αίτησης παραμερισμού, δεν επενεργεί προς αναστολή τέτοιας απόφασης, αλλά η διακριτική εξουσία, είτε του Εφετείου, είτε των πρωτοβάθμιων Δικαστηρίων ασκείται με βάση την

Ηθική παρενόχληση και τραμπουκισμός στο χώρο εργασίας (mobbing) υπό το πρίσμα του άρθρου 312 του νέου Ποινικού Κώδικα

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Η ηθική παρενόχληση και τραμπουκισμός στον χώρο εργασίας, γνωστά και ως mobbing, αποτελούν πλέον αυτούσιο ποινικό αδίκημα, με τη διεύρυνση του υποκειμένου του εγκλήματος, τιμωρούμενο κατά το άρθρο 312 παρ.1 και 4 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο φέρει τον τίτλο «Σωματική Βλάβη Αδύναμων Ατόμων». Σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου ΠΚ μετά το Ν. 4619/2019: " 1. Όποιος προκαλεί σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας σε ανήλικο ή σε πρόσωπο που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, εφόσον τα πρόσωπα αυτά βρίσκονται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του δράστη βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης ή πραγματικής κατάστασης, συνοικούν με τον δράστη ή έχουν μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας, τιμωρείται: α) για την πράξη του άρθρου 308 παρ. 1 εδάφιο α΄, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, β) για την πράξη του άρθρου 309, με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών, γ) για την πράξη του άρθρου 310 παρ. 1 εδ. α΄, με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και αν επεδίωκε την πρόκληση

Excessive formalism as a restriction on the right of access to justice

Εικόνα
By George Kazoleas, Lawyer LL.M. Formalism may be inherent in laws, jurisprudence and in procedural law in particular, since the rules of law are specific forms that must be applied in real situations. Excessive formalism, however, which characterizes many judicial systems, can sometimes deprive citizens of their right to access the justice in order to assert their rights. Strict procedural rules that most commonly concern deadlines, the limitation period of claims, the method of filing and deficiencies or errors of Court documents deny in essence the right to go to Court. The European Court of Human Rights (“ECtHR”) has issued a number of judgments condemning the law of several countries for excessive formalism in certain cases. Despite being a lawyer, he was not allowed to appeal for himself A typical example is the case of  Maširević v. Serbia (No 30671/08, February 11th, 2014,  in which the applicant, a practicing lawyer, had brought an action before a local Court seeking

Ακυρότητα ενόρκων βεβαιώσεων που λήφθηκαν σε κατά τόπο αναρμόδιο ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφο – Μια περίπτωση αυστηρής τυπολατρίας

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου Το άρθρο 421 ΚΠολΔ προβλέπει ότι οι ένορκες βεβαιώσεις που μπορούν να προσάγουν προαποδεικτικά οι διάδικοι, λαμβάνονται ενώπιον του ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου της έδρας του δικαστηρίου στο οποίο εκκρεμεί η δίκη στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνονται ή της κατοικίας  ή της διαμονής του μάρτυρα. Σύμφωνα με το άρθρο 424 ΚΠολΔ, ένορκη βεβαίωση που δίδεται κατά παράβαση της παραπάνω διάταξης, δηλαδή λαμβάνεται ενώπιον κατά τόπον αναρμόδιου ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου, δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη στο πλαίσιο της δίκης για την οποία δόθηκε, ούτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Σημειώνεται ότι υπό το προϊσχύσαν καθεστώς του ΚΠολΔ, δηλ. πριν το Νόμο 4335/2015, η ένορκη βεβαίωση μπορούσε να ληφθεί από κάθε ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφο ανά την επικράτεια. [1] Ως δικαιολογητικός λόγος της τόσο αυστηρής κύρωσης προβάλλεται ο σκοπός αποτροπής παρελκυστικών ή στρεψόδικων συμπεριφορών συνιστάμενων στην προσχεδιασμένη λήψη ενόρκων βεβαιώσεων μακριά από τον τό

Η αναζήτηση αχρεωστήτων από το Δημόσιο και η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου (Κυπριακό Δίκαιο)

Εικόνα
Του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Σύμφωνα με τον Νόμο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου (άρθρο 53), αντίκειται στις αρχές της χρηστής και της εύρυθμης διοίκησης η μετά πάροδο εύλογου χρόνου αναδρομική αναζήτηση χρημάτων που η Διοίκηση κατέβαλε παράνομα και που έλαβαν καλόπιστα οι πολίτες, όπως αποδοχές ή συντάξεις. Η αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου και αφορά σε περιπτώσεις που η Διοίκηση απαιτεί την επιστροφή ποσών που μη νόμιμα ή/και εσφαλμένα καταβλήθηκαν στον διοικούμενο. Τα ποσά μπορεί να αφορούν μισθούς, συντάξεις, επιδόματα ακόμα και κρατικές ενισχύσεις. Σύμφωνα με την παραπάνω αρχή, δεν επιτρέπεται η αναζήτηση των ποσών , ως αντικείμενη  στις αρχές της χρηστής και εύρυθμης διοίκησης, υπό την προϋπόθεση ότι η  είσπραξη του ποσού ήταν καλόπιστη από τον διοικούμενο, πέρασε ικανό (εύλογο) χρονικό διάστημα μεταξύ είσπραξης και καταλογισμού, ενώ πρέπει να λαμβάνεται υπό

Η παραγραφή των σεξουαλικών εγκλημάτων ως εργαλειοποίηση του δικαίου υπέρ του θύτη

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου Οι συνταρακτικές αποκαλύψεις απεχθών σεξουαλικών εγκλημάτων φέρνουν στο φως τις αδυναμίες του ποινικού συστήματος της χώρας που αποδεικνύεται συστηματικά ανεπαρκές στο να προστατέψει τα θύματα αυτού του είδους των αδικημάτων και ιδιαίτερα «βολικό» για να απαλλάσσονται οι δράστες. Οι διατάξεις περί παραγραφής των σεξουαλικών αδικημάτων χρησιμοποιούνται στην πράξη ως εργαλείο για την ατιμωρησία των δραστών και την αποσιώπηση των αξιόποινων πράξεων τους, με αποτέλεσμα τη βύθιση των πράξεων αυτών στη λήθη, σε αντίθεση με το τραύμα του θύματος που παραμένει επώδυνα ενεργό.  Για τα κακουργηματικού χαρακτήρα σεξουαλικά εγκλήματα, όπως ο βιασμός του άρθρου 336 του Ποινικού Κώδικα, η παραγραφή επέρχεται 15 χρόνια  από την τέλεση της πράξης ενώ για τα αντίστοιχα πλημμελήματα, μετά από 5 έτη από την τέλεση της πράξης. Ωστόσο, στα σεξουαλικά αδικήματα, όπου απαιτείται η άσκηση έγκλησης από τον παθόντα/παθούσα, το αδίκημα παραγράφεται σε περίπτωση που παρέλθει 3

Ευθύνη παραγωγού ελαττωματικού εμβολίου και αιτιώδης συνάφεια πρόκλησης ασθένειας στον εμβολιαζόμενο (ΔΕΕ C‑621/15)

Εικόνα
του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου Ο J. W εμβολιάσθηκε κατά της ηπατίτιδας Β με εμβόλιο σε τρεις δόσεις, οι οποίες έγιναν, διαδοχικά, στις 26 Δεκεμβρίου 1998, στις 29 Ιανουαρίου 1999 και στις 8 Ιουλίου 1999. Τον Αύγουστο του 1999, ο W παρουσίασε διάφορες διαταραχές κατόπιν των οποίων, τον Νοέμβριο του 2000, διαγνώσθηκε σκλήρυνση κατά πλάκας. Την 1η Μαρτίου 2005, οι δικαστικοί πραγματογνώμονες συμπέραναν ότι, από τις 20 Ιανουαρίου 2001, η σκλήρυνση κατά πλάκας από την οποία υπέφερε ο J. W δεν του επέτρεπε πλέον να ασκεί επαγγελματική δραστηριότητα. Στη συνέχεια, η κατάσταση του J. W επιδεινώθηκε σταδιακά έως ότου επήλθε λειτουργική ανικανότητα σε ποσοστό 90 %, οπότε είχε ανάγκη συνεχούς παρουσίας τρίτου προσώπου. Στις στις 30 Οκτωβρίου 2011 ο J.W. πέθανε. Ηδη το 2006, ο J. W και τρία μέλη της οικογένειάς του, άσκησαν αγωγή αποζημιώσεως, βάσει του γαλλικού αστικού κώδικα, ζητώντας να υποχρεωθεί η εταιρεία που παρασκεύασε το εμβόλιο, να αποκαταστήσει τη ζημία που ισχυρίζονται ότι υπέστη