Οι αλλαγές στα Ασφαλιστικά Μέτρα με το νόμο 4335/2015 (άρθρα 697-736)

του Γιώργου Καζολέα, Δικηγόρου

Στο τρίτο και τελευταίο μέρος της παρουσίασης των αλλαγών στα Ασφαλιστικά Μέτρα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με το νόμο 4335/2015, επισημαίνονται οι τροποποιήσεις στα άρθρα 697-736:

Αρθρο 697: Προστίθεται η δυνατότητα του δικαστηρίου της κύριας υπόθεσης να μεταρρυθμίσει ή ανακαλέσει όχι μόνο την απόφαση που διατάζει ασφαλιστικά μέτρα αλλά και εκείνη που απορρίπτει την αίτηση. Όπως τονίζεται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου 4335/2015, το δικαστήριο της κυρίας δίκης έχει την δυνατότητα και ευχέρεια, εκτιμώντας το ενώπιον του εισφερθέν αποδεικτικό υλικό να καταστήσει ανενεργό, εν όλω ή εν

μέρει, την απόφαση που εσφαλμένως απέρριψε το ασφαλιστικό μέτρο και να διατάξει, κατόπιν σχετικώς υποβληθέντος αιτήματος, τη λήψη νέου ή τροποποιημένου ασφαλιστικού μέτρου.

Η νέα διατύπωση του άρθρου 697 ΚΠολΔ: Το αρμόδιο για την κύρια υπόθεση δικαστήριο όσο διαρκεί η εκκρεμοδικία μπορεί, με αίτηση του διαδίκου που έχει έννομο συμφέρον, η οποία υποβάλλεται και αυτοτελώς να μεταρρυθμίσει ή να ανακαλέσει ολικά ή εν μέρει την απόφαση που δέχεται ή απορρίπτει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Ο δικαστής, και στο πολυμελές πρωτοδικείο, ο πρόεδρος, ορίζουν την δικάσιμο και την προθεσμία κλήτευσης.

Αρθρο 724: Εισάγεται ρύθμιση, με την οποία καθιερώνεται (πέραν της διαταγής πληρωμής) και η οριστική απόφαση ως τίτλος για την αυτοδύναμη εγγραφή προσημείωσης υποθήκης και την επιβολή συντηρητικής κατάσχεσης.

Η νέα διατύπωση του άρθρου 724 ΚΠολΔ: 1. Ο δανειστής μπορεί με βάσηοριστική απόφαση, καθώς και με διαταγή πληρωμής χρηματικών απαιτήσεων να ζητήσει εγγραφή προσημείωσης υποθήκης και να επιβάλει συντηρητική κατάσχεση στα χέρια του οφειλέτη ή τρίτου για το ποσό που επιδικάζεται με την απόφαση ή ορίζεται ότι πρέπει να καταβληθεί με τη διαταγή πληρωμής.
2. Το δικαστήριο που εξέδωσε την οριστική απόφαση ή τη διαταγή πληρωμής μπορεί με αίτηση εκείνου κατά του οποίου στρέφονται και κατά τη διαδικασία του άρθρου 702 παρ. 1, να αναστείλει ολικά ή εν μέρει την εκτέλεση των ασφαλιστικών μέτρων που αναφέρονται στην παρ. 1, αν πιθανολογείται η εξόφληση ή η ανυπαρξία, ολική ή εν μέρει, της απαίτησης για την οποία έχει εκδοθεί η οριστική απόφαση ή η διαταγή πληρωμής ή να περιορίσει την εκτέλεση σε ορισμένα περιουσιακά στοιχεία, αν πιθανολογείται ότι τα στοιχεία αυτά είναι επαρκή για την εξασφάλιση της απαίτησης.

Αρθρο 727: Με τη νέα ρύθμιση κρίνεται ότι εφαρμοστέα στη δικαστική μεσεγγύηση τυγχάνουν και τα άρθρα 713 και 714 του ΚΠολΔ για την επιβολή της συντηρητικής κατάσχεσης πλοίων, αεροσκαφών και ακινήτων με απλή επίδοση προς τον τρίτο της απόφασης που διέταξε την κατάσχεσή τους.

Το νέο άρθρο 727 ΚΠολΔ έχει ως εξής: Τα άρθρα 709, 711, 713, 714, 715, 720, 721 και 722 παρ. 1 εφαρμόζονται και στη δικαστική μεσεγγύηση.

Άρθρο 729 παρ.5: Αυξάνεται η προθεσμία άσκησης αγωγής από 30 σε 60 ημέρες από την επίδοση (και όχι από τη δημοσίευση) της απόφασης που επιδικάζει ή μεταρρυθμίζει προσωρινά. Κατά την αιτιολογική έκθεση «προκειμένου να μην αιφνιδιάζονται οι διάδικοι και χάνουν τα δια δικαστικής αποφάσεως προσωρινώς κτηθέντα δικαιώματα αυξάνεται η προβλεπομένη στην παρ. 5 του άρθρου 729 προθεσμία ασκήσεως τακτικής αγωγής για τη συγκεκριμένη αξίωση σε εξήντα ήμερες και ως αφετηρία τίθεται όχι η δημοσίευση αλλά η επίδοση της απόφασης που επιδικάζει προσωρινά απαίτηση ή μεταρρυθμίζει προσωρινά απόφαση κατά το άρθρο 728 παράγραφος 2».

Η νέα διατύπωση του άρθρου 729 παρ.5: Μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από τη επίδοση της απόφασης που επιδικάζει προσωρινά απαίτηση ή μεταρρυθμίζει προσωρινά απόφαση κατά το άρθρο 728 παρ. 2, εκείνος υπέρ του οποίου έγινε η προσωρινή επιδίκαση ή μεταρρύθμιση οφείλει να ασκήσει αγωγή για την απαίτηση που επιδικάστηκε ή για τη μεταρρύθμιση της απόφασης. Η απόφαση παύει αυτοδικαίως να ισχύει, αν περάσει άπρακτη η προθεσμία αυτή. Δεν απαιτείται να ασκηθεί αγωγή, αν αυτή έχει ασκηθεί.

Άρθρο 729Α[1]: Κρίθηκε ότι η ρύθμιση τυγχάνει ανεφάρμοστη στην πράξη και ως εκ τούτου καταργείται.

Αρθρο 730: Με τη νέα ρύθμιση στην παράγραφο 3 παρέχεται η δυνατότητα κατασχέσεως όχι μόνο πραγμάτων, αλλά και απαιτήσεων.

Η νέα διατύπωση της παρ.3 του αρ.730: 3. Το δικαστήριο που αναφέρεται στην παρ. 2 μπορεί να επιτρέψει για την απόδοση και την κατάσχεση ακατάσχετων πραγμάτων και απαιτήσεων στο μέτρο που επιτρέπεται για απαιτήσεις διατροφής συζύγου.

Αρθρο 734: Στην παράγραφο 3 καταργήθηκε η πρόβλεψη για την εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 652 παράγραφος 3 περί ορισμού σύντομων προθεσμιών ως ανεφάρμοστη στην πράξη. Στην παραγράφο 5 εισάγεται η εξαίρεση του άρθρου 697, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα νομής ή κατοχής να μην ανακαλούνται ούτε μεταρρυθμίζονται από το δικαστήριο της κύριας δίκης, όπως ίσχυε με τον παλιό ΚΠολΔ. Όπως τονίζεται στην αιτιολογική έκθεση, η διόρθωση της εσφαλμένης αποφάσεως θα γίνει από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, κατόπιν εφέσεως που θα ασκηθεί.

Η νέα διατύπωση των παρ. 3 και 5 του άρθρου 734: 3. Κατά της απόφασης του ειρηνοδικείου επιτρέπεται έφεση μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την επίδοσή της. Η έφεση δικάζεται κατά την ίδια διαδικασία, εφαρμόζεται όμως και το άρθρο 226.

5. Στα ασφαλιστικά μέτρα νομής ή κατοχής δεν εφαρμόζονται τα άρθρα 696 παρ. 3 και 697 και ο ειρηνοδίκης δικάζει με τη σύμπραξη γραμματέα που τηρεί πρακτικά.

Άρθρο 736[2] : Καταργείται. Όπως αναφέρεται στην αιτ.έκθεση, ως αρμόδιο δικαστήριο για την ακύρωση των αποφάσεων της γενικής συνελεύσεως σωματείων ή συνεταιρισμών ορίζεται, σύμφωνα με το άρθρο 17 αριθμ. 3, το μονομελές πρωτοδικείο. Κρίνεται ότι ως πλέον αρμόδιο δικαστήριο να διατάξει την αναστολή εκτελέσεως των ίδιων αποφάσεων είναι το μονομελές πρωτοδικείο, αφού δεν δικαιολογείται απόκλιση από τις γενικές διατάξεις του άρθρου 683 παράγραφοι 2 και 3 με τη διατήρηση της αρμοδιότητας του ειρηνοδικείου. 

---

[1] «Οι αποφάσεις επί αιτήσεων προσωρινής επιδικάσεως απαιτήσεων για μισθούς υπερημερίας και για καθυστερούμενους μισθούς εκδίδονται υποχρεωτικώς εντός πέντε ημερών από την ημέρα της συζητήσεως».

[2] «Ο ειρηνοδίκης δικαιούται να αναστείλει την εκτέλεση αποφάσεων της γενικής συνέλευσης σωματείων ή συνεταιρισμών».